Beth yw maethu?

Esbonio Maethu

Gall maethu fod yn brofiad heriol ond gwerth chweil, gan fod gofalwyr maeth yn chwarae rhan hollbwysig wrth helpu plant a phobl ifanc mewn angen. Mae'n gofyn am amynedd, dealltwriaeth, ac ymrwymiad i ddiwallu anghenion y plentyn.

Mae gan bob plentyn hanes unigryw, ac mae gan bob sefyllfa ei rhwystrau - ond trwy ofal cariadus gofalwyr maeth, gellir troi’r trafferthion hyn yn lwyddiannau a chyfleoedd. 

Mae’r broses faethu yn dechrau pan na all plentyn neu oedolyn ifanc fyw gyda’i rieni biolegol. Nid oes amserlen benodol eto ar gyfer pryd y byddant yn cael eu lleoli, gan ei bod yn seiliedig ar anghenion a sefyllfa'r unigolyn. 

Yng Nghymru, yr awdurdodau lleol sy’n rheoli’r system gofal maeth. I wneud y broses yn fwy effeithlon, byddant yn aml yn defnyddio darparwyr annibynnol, fel Calon Cymru Fostering, sy'n rheoli ac yn cefnogi'r lleoliadau maeth ar eu cyfer. Fel asiantaeth faethu, mae hyn yn caniatáu i ni ffurfio cysylltiadau uniongyrchol â’r gofalwyr maeth lleol, gan ddarparu cymorth a chyngor o’r ansawdd uchaf a phresenoldeb cyfeillgar i roi cymorth, hyfforddiant a chefnogaeth pan fo angen. Pan fydd rhywun yn dod yn ofalwr maeth, bydd yn cychwyn adwaith cadwynol sy'n effeithio ar eu bywydau a bywydau'r bobl ifanc y byddant yn gofalu amdanynt. 

Pam mae plant yn dechrau derbyn gofal?

Mae'n bwysig nodi bod sefyllfa pob plentyn yn unigryw, a gall dechrau derbyn gofal fod yn brofiad trawmatig a heriol iddynt. Nod gofal maeth yw darparu cartref diogel, sefydlog a chefnogol i'r plant hyn hyd nes y gallant gael eu haduno â'u teuluoedd.

Bydd plant yn dechrau derbyn gofal am wahanol resymau, ac mae sefyllfa pob plentyn yn unigryw. Dyma rai rhesymau cyffredin pam y gall plant ddechrau derbyn gofal:

Esgeulustod neu gamdriniaeth

Gall rhai plant ddechrau derbyn gofal oherwydd eu bod wedi profi esgeulustod neu gamdriniaeth yn eu cartref teuluol, a bod eu diogelwch a’u lles mewn perygl.

Salwch neu analluogrwydd rhieni

Gall plant ddechrau derbyn gofal os na all eu rhieni ofalu amdanynt oherwydd salwch, anabledd neu ddibyniaeth. 

Teulu'n chwalu

Gall plant ddechrau derbyn gofal os yw eu rhieni yn mynd trwy ysgariad neu’n gwahanu ac nid oes unrhyw aelod arall o'r teulu neu ffrind a all ofalu amdanynt.

Carcharu rhiant

Gall plant ddechrau derbyn gofal os yw eu rhiant neu ofalwr yn cael ei garcharu ac nad oes unrhyw aelod arall o'r teulu neu ffrind a all ofalu amdanynt.

Digartrefedd

Gall plant ddechrau derbyn gofal os yw eu teulu yn ddigartref neu mewn tŷ anaddas.

Anghenion arbennig

Gall plant ag anghenion arbennig, megis anableddau corfforol neu ddeallusol, ddechrau derbyn gofal os na all eu rhieni ddarparu'r gofal a'r cymorth angenrheidiol. 

Beth mae gofalwr maeth yn ei wneud?

Fel gofalwr maeth, byddech yn darparu amgylchedd diogel, sefydlog a meithringar i blentyn neu berson ifanc. Dyma rai o’r pethau y gellid disgwyl i ofalwr maeth eu gwneud:

Cwrdd ag anghenion sylfaenol y plentyn

Mae hyn yn cynnwys darparu bwyd, dillad, lloches, a gofal meddygol yn ôl yr angen.

Darparu cymorth emosiynol

Gall plant maeth fod wedi profi trawma ac efallai y bydd angen cymorth emosiynol ychwanegol arnynt. Felly, dylai gofalwyr maeth fod yn amyneddgar, yn ystyriol, ac yn gallu darparu amgylchedd gofalgar a sefydlog ar gyfer y plentyn.

Cymorth gyda gwaith ysgol

Dylai gofalwyr maeth sicrhau bod y plentyn yn mynychu'r ysgol yn rheolaidd a darparu cymorth gyda gwaith cartref a gweithgareddau eraill sy'n gysylltiedig â'r ysgol.

Gweithio gyda gweithiwr cymdeithasol y plentyn

Dylai gofalwyr maeth weithio'n agos gyda gweithiwr cymdeithasol y plentyn a gweithwyr proffesiynol eraill i sicrhau bod anghenion y plentyn yn cael eu diwallu.

Mynychu cyfarfodydd ac apwyntiadau

Efallai y bydd angen i ofalwyr maeth fynychu cyfarfodydd gyda gweithiwr cymdeithasol y plentyn, yr ysgol, a gweithwyr proffesiynol eraill sy'n ymwneud â gofal y plentyn.

Cadw cofnodion

Dylai gofalwyr maeth gadw cofnodion cywir o ofal y plentyn, gan gynnwys apwyntiadau meddygol, presenoldeb yn yr ysgol, a gwybodaeth bwysig arall.

Darparu amgylchedd cartref sefydlog a diogel

Dylai gofalwyr maeth ddarparu amgylchedd cartref sefydlog a diogel i'r plentyn, gan gynnwys ystafell wely ddiogel a chyfforddus a mynediad at weithgareddau hamdden.

Cymorth gydag aduno

Y nod yw i'r plentyn gael aduno â'i deulu biolegol. Yn yr achos hwnnw, bydd gofalwyr maeth yn gweithio gyda gweithiwr cymdeithasol y plentyn a'r teulu biolegol i hwyluso aduno llwyddiannus pan fydd yr amser yn iawn.

Beth sydd angen i mi ei wybod am faethu?

Os ydych chi'n ystyried dod yn ofalwr maeth, dyma rai pethau y dylech chi eu gwybod 

Mae gofal maeth yn brofiad heriol ond gwerth chweil

Mae gofal maeth yn gallu bod yn heriol yn emosiynol, ond mae darparu cartref diogel a chariadus i blentyn mewn angen yn gallu bod yn hynod werth chweil hefyd.

Gall plant maeth fod wedi profi trawma

Mae llawer o blant maeth wedi profi camdriniaeth, esgeulustod, neu fathau eraill o drawma ac efallai y bydd angen cymorth a dealltwriaeth ychwanegol arnynt.

Mae gofal maeth yn drefniant dros dro

Nod gofal maeth yw darparu cartref dros dro i blentyn tra bod ei deulu biolegol yn gweithio tuag at ddatrys y materion a arweiniodd at leoli’r plentyn mewn gofal. Fodd bynnag, mewn rhai achosion, gall y plentyn gael ei roi mewn gofal maeth hirdymor, neu gall y nod newid i fabwysiadu.

Mae gweithwyr cymdeithasol yn cefnogi gofalwyr maeth

Mae gofalwyr maeth yn cael cymorth ac arweiniad gan weithwyr cymdeithasol a gweithwyr proffesiynol eraill sy'n ymwneud â gofal y plentyn.

Mae’n ofynnol i ofalwyr maeth fodloni meini prawf penodol

I ddod yn ofalwr maeth, rhaid i chi fodloni meini prawf penodol, fel bod dros 21 oed, cael ystafell wely sbâr, a phasio archwiliadau cefndir a hyfforddiant.

Mae gofalwyr maeth yn cael cymorth ariannol

Gall gofalwyr maeth dderbyn cymorth ariannol i dalu costau'r plentyn, gan gynnwys lwfansau ar gyfer pethau fel dillad a chyflenwadau ysgol. Mae rhan o'r taliad y mae gofalwr maeth yn ei dderbyn yn talu am ei amser a'i ymroddiad i'r plentyn mewn gofal. 

Mae gofalwyr maeth yn chwarae rhan hanfodol ym mywyd y plentyn

Mae gofalwyr maeth yn effeithio'n sylweddol ar les a dyfodol y plentyn a gallant ddarparu cartref sefydlog a chariadus na fyddai gan y plentyn fel arall.